ترک پوستی چیست؟ آیا راه درمانی دارد؟

ترک پوستی یک مشکل رایج در جهان، به ویژه در زنان است. اگر چه این مشکل خطری واقعی برای سلامتی فرد محسوب نمی شود؛ اما بر جنبه زیبایی ظاهری او تأثیر می گذارد. ترک های پوستی همچنین به عنوان علائم کشش شناخته می شوند. ترک پوستی در لایه میانی، یعنی درم ( انگلیسی:  Dermis)، هنگامی ایجاد می شود که پوست در اثر حاملگی، بلوغ یا افزایش و کاهش سریع وزن در معرض انقباض ناگهانی قرار می گیرد. در صورت کشش پیوندی بافت های پوستی این تغییر ناگهانی را تحمل نمی کنند و ترک های پوستی ایجاد می شوند.  در این مقاله با مهم ترین علائم ترک پوستی و راه های درمان آن آشنا می شویم.

علائم کشیدگی و ترک پوستی چیست؟

همان گونه که گفته شد لایه میانی پوست، درم، دارای خاصیت ارتجاعی است که به پوست اجازه می دهد بعد از کشیده شدن یا فشار به حالت طبیعی خود بازگردد. با این حال، هنگامی که پوست تحت سفت شدن مکرر یا کشش قابل توجه قرار می گیرد، ممکن است به حالت طبیعی خود باز نگردد.

دلیل آنچه اتفاق می افتد این است که پوست به طور طبیعی حاوی الیاف الاستیک در لایه درم است؛ اما هنگامی که این الیاف در اثر کشش بیش از حد یا کشش مکرر پاره می شوند، در پوست شکاف هایی ظاهر می شود و پوست ممکن است شل و افتاده به نظر برسد. 

پارگی در لایه درم برای آشکار شدن لایه های زیرین و بنابراین ترک ها در ابتدا به شکل خطوط چروکیده و برجسته ای هستند که به رنگ قرمز، بنفش یا صورتی اند، سپس به تدریج در نتیجه ظاهر شدن چربی پایین به خطوط صاف سفید یا نقره ای تبدیل می شوند.

علائم کشش اغلب روی ران ها، باسن، بازوها (به ویژه نزدیک زیر بغل) یا شکم و قفسه سینه ظاهر می شود.

دلایل ترک پوستی

قبل از اینکه بخواهید ترک های پوستی را از بین ببرید، اولین قدم این است که تعیین کنید چه چیزی باعث ایجاد آن ها شده است. این ها مهم ترین علل احتمالی هستند:

• بارداری
• افزایش و کاهش مداوم وزن
• استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها 
• رشد سریع، به ویژه در دوران نوجوانی
• افزایش قابل توجه توده عضلانی، به ویژه در دست و پا
• اختلالات ژنتیکی، مانند سندرم مارفان یا سندرم  Ehlers-Danlos 
• استفاده طولانی مدت از استروئیدها

درمان ترک پوستی 

به جز مشکل زیبایی، ترک های پوستی و علائم کششی هیچ خطری ندارند و نیازی به مداخله جراحی یا زیبایی نیست. اما اگر از وجود علائم کشش روی بدن خود ناراحت هستید، در اینجا چند گزینه درمانی در دسترس است:

اول: درمان ترک های پوستی جدید

گزینه های موجود برای ترک های پوستی جدید شامل موارد زیر است:

1- کرم ترتینوئین

 علائم ترک پوستی نسبتا جدید را می توان با کرم ترتینوئین درمان کرد که به بازسازی کلاژن و بهبود پوست کمک می کند؛ اما این کرم تنها زمانی موثر است که در شش هفته اول پس از ظاهر شدن علائم کشش استفاده شود.

در اینجا شایان ذکر است که استفاده از این نوع کرم توسط زنان باردار ممنوع است و دلیل آن این است که تأثیر کرم ترتینوئین روی جنین هنوز ناشناخته است و تضمین نشده است.

بیشتر بخوانید: بیماری پوستی ماستوسیتوزیس

2- درمان با فلاش پرتوهای لیزر

این درمان باعث رشد کلاژن و الاستین می شود و ممکن است به تغییر بافت علائم کششی جدید کمک کند. این درمان شامل ایجاد چشمک هایی از نور قوی است و بر لایه های بیرونی پوست تأثیر نمی گذارد، بلکه باعث آسیب محدود و مستقیم به حامل رنگ یا گروه رنگ ( کروموفور ) می شود که در لایه درم واقع شده است.

دوم: درمان ترک های قدیمی پوست

در مورد ترک های پوستی و علائم کششی قدیمی چطور؟ در اینجا چند روش برای پنهان کردن آن حداقل تا حدی آمده است:

1- خراش های میکروسکوپی در لایه درم

این روش متکی بر زخمی شدن خفیف پوست با کریستال، در حالی که پوست را به سمت بالا می کشد، می باشد. این درمان فقط روی لایه بیرونی پوست تأثیر می گذارد و باعث رشد جدید پوست می شود.

بیشتر بخوانید: متخصص پوست خوب چه ویژگی هایی دارد؟

2- لیزر اکسایمر

این نوع درمان با لیزر باعث رشد و نمو ملانین جدید در علائم کشش می شود و به تعادل رنگ پوست کمک می کند.

3- لایه برداری شیمیایی با اسید گلیکولیک

این نوع درمان برای درمان ترک های پوستی قدیمی بسیار موثر است.

درمان در اینجا نوعی جراحی است که توسط متخصص پوست انجام می شود. ابتدا پزشک ناحیه مورد نظر را تمیز می کند و سپس محلول شیمیایی را روی پوست قرار می دهد تا یک برش عمدی در پوست ایجاد شود و در نتیجه باعث تشدید رشد پوست جدید می شود.

4- کرم ها و درمان های خانگی

کرم های مختلفی در بازار وجود دارد که گفته می شود به ترک خوردن پوست کمک می کند، مانند کره کاکائو، و ویتامین E که می توان آن ها را در خانه امتحان کرد ؛ اما صادقانه بگوییم، آن ها برای درمان علائم کشش مناسب نیستند.

این کرم ها برای رطوبت رسانی به پوست عالی هستند و می توانند محو شدن علائم کشش بنفش را تحریک کنند؛ اما خود ترک پوستی و علائم آن را پنهان نمی کنند.

سایر درمان های رایج عبارت اند از استفاده از روغن زیتون، فروکتوز، ضماد جلبک دریایی یا سایر داروهای جامع که هنوز اثربخشی آن ها مشخص نشده است. علائم کشش را می توان با استفاده از کرم ها کمی کاهش داد و این به عوامل مختلفی بستگی دارد. 

پیشگیری از ایجاد ترک پوستی

 اگر چه هیچ راهی برای جلوگیری از بروز ترک پوستی حتی با استفاده از کرم های مرطوب کننده وجود ندارد؛ اما برخی اقدامات را می توان انجام داد که ممکن است از بروز آن ها جلوگیری کرده و احتمال ایجاد علائم کششی را کاهش دهد، از جمله: 

• وزن سالم را حفظ کنید. 
• خوردن غذای سالم غنی از ویتامین ها و مواد معدنی مهم برای سلامت پوست، مانند1؛ ویتامینA ، ویتامین  C، روی و سیلیکون. 
• مقدار کافی آب بنوشید. 
• به طور منظم ورزش کنید.
• اطمینان حاصل کنید که افزایش وزن در دوران بارداری تدریجی و کند است.